Historia

Biblioteka rozpoczęła działalność w 1969 r. z chwilą powołania do życia Wyższej Szkoły Nauczycielskiej w Kielcach. Księgozbiór, lokal i pracowników odziedziczyła po Bibliotece Studium Nauczycielskiego (w tym księgozbiór istniejącego wcześniej w tym samym budynku Liceum Pedagogicznego). Dodatkowo przekazano WSN część zbiorów Studiów Nauczycielskich z Radomia i Ostrowca (około 15 tys. woluminów). W sumie stanowiło to ponad 40 tysięcy opracowanych zbiorów i kilkanaście tysięcy niedopracowanych materiałów. Lokal przeznaczony dla Biblioteki składał się wówczas z 6 sal o łącznej powierzchni 180 m2. Tworzenia biblioteki naukowej na tej bazie podjęła się Klementyna Helis, pierwszy dyrektor Biblioteki Głównej, od 1970 roku kustosz dyplomowany. Już we wstępnej fazie istnienia Biblioteki, obok niezbędnych prac organizacyjnych związanych z koniecznością przystosowania dawnej biblioteki szkolnej do potrzeb i wymogów uczelni wyższej, rozpoczęto bardzo intensywne uzupełnianie zbiorów. Obok zakupu antykwarycznego, aukcyjnego i dewizowego istotnym źródłem wpływu stały się dary uzyskiwane z dubletów innych bibliotek.

Większe zespoły wydawnictw Biblioteka uzyskała:

  • z punktu konsultacyjnego krakowskiej WSP w Kielcach
  • z dubletów Biblioteki Uniwersyteckiej w Łodzi
  • z dubletów Biblioteki Narodowej
  • z dubletów Biblioteki Kórnickiej PAN
  • z dubletów Biblioteki Kórnickiej PAN
  • z redakcji Słowa Ludu /czasopisma w języku polskim i rosyjskim/,
  • z Instytutu Geografii PAN w Warszawie
  • z Biblioteki Głównej WSP w Krakowie
  • z Towarzystwa Przyjaciół Wyższych Szkół Zawodowych w Kielcach

Zakupiono także kilka księgozbiorów profesorskich – Rafała Gerbera, Jana Janowa i Jana Baumgarta.

Szczególnie intensywna była rozbudowa Biblioteki od roku 1974, po przekształceniu Wyższej Szkoły Nauczycielskiej w Wyższą Szkołę Pedagogiczną z pełnym kursem studiów magisterskich. Roczne przyrosty księgozbioru w latach 1971-1979 dochodziły do 20 tys. woluminów. W roku 1974/75 Biblioteka Główna przyjęła strukturę organizacyjną właściwą dla bibliotek uczelnianych. Wyodrębniono obok Oddziałów Gromadzenia, Opracowania i Udostępniania zbiorów, Oddział Informacji Naukowej , Oddział Czasopism z własną czytelnią i Pracownię Zbiorów Specjalnych. Duże rozproszenie instytutów na terenie miasta i szybkie tempo tworzenia księgozbiorów specjalistycznych w miarę powstawania nowych kierunków studiów wpłynęło na ukształtowanie się specyficznej struktury organizacyjnej kieleckiej Biblioteki WSP – w Bibliotece funkcjonuje jedna Wypożyczalnia a biblioteki wydziałowe i instytutowe są właściwie specjalistycznymi czytelniami Biblioteki Głównej zlokalizowanymi w siedzibach poszczególnych instytutów. Cały księgozbiór stanowi własność Biblioteki Głównej.

Pierwszy dyrektor Biblioteki Głównej WSP w Kielcach, Klementyna Helis odeszła z pracy w sposób nagły – internowana 15 grudnia 1981 roku, przeszła od czerwca 1982 na przedwczesną emeryturę. Jej zasługą było stworzenie w stosunkowo krótkim czasie księgozbioru i struktury organizacyjnej biblioteki naukowej. Bez jej ogromnego zaangażowania i pracowitości nie byłoby możliwe tak rozległe uzupełnianie zbiorów, szczególnie o stare druki i wydawnictwa XIX-wieczne, jak miało to miejsce w latach siedemdziesiątych.

Od lutego 1982 obowiązki dyrektora Biblioteki pełnił Zenon Guldon. Za czasów jego dyrekcji włączono do zbiorów i opracowano wspomniane wyżej zasoby pochodzące z dubletów innych bibliotek, zorganizowana została kancelaria i sekretariat Biblioteki, zintensyfikowano prace inwentaryzacyjne (skontrum permamentne).

Od stycznia 1984 stanowisko dyrektora objął Jan Waluszewski, starszy kustosz dyplomowany, w maju tegoż roku wybrany przez Radę Biblioteczną na trzyletnią kadencję. W czasie jego dyrekcji wzbogacone zostały zbiory specjalne, szczególnie dział kartografii. Z jego inicjatywy i pod jego kierunkiem został opracowany i wydany „Centralny katalog czasopism polskich i zagranicznych w bibliotekach kieleckich”.

Jan Waluszewski odszedł do pracy dydaktycznej przed końcem kadencji i od 1.05.1986 obowiązki dyrektora przejęła Wanda Skawińska, starszy kustosz dyplomowany, od 1975 roku zastępca kolejnych dyrektorów . Mimo trudnej sytuacji gospodarczej rozwój Biblioteki nie uległ zahamowaniu. Duży nacisk położono na uzupełnianie księgozbioru o wydawnictwa XIX-wieczne i międzywojenne, takie jak źródła historyczne, bibliografie, encyklopedie, dawne wydania tekstów literackich – niezbędne dla właściwego warsztatu dydaktycznego i badawczego dla humanistów. W roku 1988 zbiory Biblioteki wzbogacił wspaniały dar Tadeusza A. Górskiego z Washington State Uniwersity, na który złożyły się komplety czasopism emigracyjnych „Kultura” i „Zeszyty Historyczne” oraz wiele innych czasopism i publikacji zwartych: tekstów literatury pięknej i prac historycznych wydawanych w języku polskim na emigracji. W miarę istniejących możliwości kompletowano też literaturę naukową zagraniczną w tzw. językach kongresowych. Za kadencji dyr. Wandy Skawińskiej rozpoczęła się „epoka” komputeryzacji Biblioteki. Podjęto prace mające na celu komputerową rejestracją wypożyczeń i kontroli terminowości zwrotów. W tym celu w Bibliotece zostaje zainstalowana sieć Novell i rozpoczyna się wdrażanie Systemu Obsługi Biblioteki SOB autorstwa prof. Krzysztofa Sapiechy. Tworzone są katalogi elektroniczne. Do baz danych wprowadzane są wszystkie nabytki od roku 1992. Równolegle rozpoczyna się retrospektywna elektroniczna rejestracja zbiorów sprzed 1992 r.

Kolejny etap w rozwoju i unowocześnianiu Biblioteki zapoczątkował w 1996 r. jej obecny dyrektor Henryk Suchojad. W 1999 r. dzięki dotacji z Fundacji Sorosa zakupiono nowy system biblioteczny ALEPH. Biblioteka Główna Akademii Świętokrzyskiej była pierwszą spośród polskich bibliotek z implementacją ALEPH’a, która wprowadziła pełną obsługę systemową użytkowników korzystających z czytelni. W 2000 r. Biblioteka przystąpiła do Centrum Kartotek i Formatów Haseł Wzorcowych (CKHW) przy Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego. Od 2005 r. współtworzymy Narodowy Uniwersalny Katalog (NUKAT) przez współkatalogowanie z wykorzystaniem języka haseł przedmiotowych KABA. Nasza baza rekordów została także włączona do Katalogu Rozproszonego (KaRo) budowanego przez Bibliotekę Główną Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Biblioteka w ciągu ponad czterdziestoletniego istnienia przeszła ogromną metamorfozę. Zmieniały się jej warunki lokalowe, struktura organizacyjna, skład osobowy, szczegółowe zadania, zbiory-ich struktura i zasobność. Obok tradycyjnych nośników informacji, głównie papierowych, pojawiły się elektroniczne, wielkie bazy danych, następuje cyfryzacja zasobów. Zmieniły się warunki pracy, przygotowanie zawodowe i merytoryczne bibliotekarzy.